Dlaczego jesteśmy zmęczeni po przebudzeniu?
Przyczyny porannego zmęczenia mogą być złożone i często wiążą się z niedoborem lub nadmiarem określonych faz snu. Może na to wpływać:
- to na czym i gdzie śpisz,
- Twój styl życia,
- dieta
- ukryte problemy zdrowotne.
Optymalny czas snu to około 8 godzin dziennie – jest to czas, który pozwala poczuć się wypoczętym. Zarówno zbyt krótki, jak i zbyt długi sen mogą powodować zmęczenie. Co ciekawe, kobiety potrzebują średnio o 11 minut więcej snu niż mężczyźni.1
Problemy z jakością snu
Jednym z kluczowych powodów zmęczenia może być niska jakość snu. Na jej jakość wpływa wiele czynników, ale kluczowe są temperatura w pokoju oraz to, na czym śpimy – materac, poduszka i łóżko. W sypialni powinno być nam przyjemnie, ale jednocześnie trochę chłodniej niż w innych pomieszczeniach. Idealna temperatura do spania to 18–20 stopni Celsjusza.
Jakość snu w dużej mierze, bo aż w 80% zależy od materaca. Kluczowe jest, aby zapewniał on odpowiednie podparcie dla ciała, umożliwiając mu pełny relaks. Im mniej materac wywiera nacisku na ciało, tym głębszy i bardziej regenerującego snu doświadczysz. Z tego powodu powinnieneś wybierać materac nie tylko na podstawie odczucia, ale także w zależności od wieku lub pozycji, w której najczęściej śpisz.
Aby sen był doskonały, należy dobrać do materaca odpowiednią poduszka wspierającą odcinek szyjny kręgosłupa i głowę. Głowa nie powinna leżeć bez odpowiedniego podparcia, jak to często bywa w przypadku poduszek puchowych, które łatwo się spłaszczają. Powoduje to niepotrzebne obciążenie pleców i w dłuższej perspektywie prowadzi do problemów zdrowotnych.
Jeżeli łóżko podczas snu skrzypi lub jest niestabilne, wyrywa nas z cennego, głębokiego snu. Czy to Twój przypadek? Jeśli tak, nadszedł najwyższy czas, aby zainwestować w solidne łóżko, na przykład wykonane z litego drewna lub tapicerowane. Dla alergików lepszym rozwiązaniem będą łóżka bez tapicerki, które ograniczają rozmnażanie się roztoczy.
Jakość snu w dużej mierze, bo aż w 80% zależy od materaca. Kluczowe jest, aby zapewniał on odpowiednie podparcie dla ciała, umożliwiając mu pełny relaks. Im mniej materac wywiera nacisku na ciało, tym głębszy i bardziej regenerującego snu doświadczysz. Z tego powodu powinnieneś wybierać materac nie tylko na podstawie odczucia, ale także w zależności od wieku lub pozycji, w której najczęściej śpisz.
Jeżeli łóżko podczas snu skrzypi lub jest niestabilne, wyrywa nas z cennego, głębokiego snu. Czy to Twój przypadek? Jeśli tak, nadszedł najwyższy czas, aby zainwestować w solidne łóżko, na przykład wykonane z litego drewna lub tapicerowane. Dla alergików lepszym rozwiązaniem będą łóżka bez tapicerki, które ograniczają rozmnażanie się roztoczy.
Zaburzenia snu
Przyczyną porannego zmęczenia mogą być również zaburzenia snu, takie jak bezdech senny, który dotyka ponad miliona ludzi w Polsce. Problem ten częściej występuje u mężczyzn, ale nie omija kobiet. Do jego rozwoju przyczyniają się nadwaga, spożywanie alkoholu i obfitych posiłków przed snem, palenie tytoniu czy używanie tabletek nasennych.
Inne zaburzenia, takie jak syndrom niespokojnych nóg, bezsenność czy narkolepsja, również wpływają negatywnie na jakość snu.
Inne zaburzenia, takie jak syndrom niespokojnych nóg, bezsenność czy narkolepsja, również wpływają negatywnie na jakość snu.
Nieregularny tryb snu
Nieregularny harmonogram snu może powodować ciągłe zmęczenie, nawet po długim śnie. Jest to związane z rytmem okołodobowym. Nasz biologiczny zegar działa w zgodzie z naturą. Jeśli śpisz w ciągu dnia, na przykład pracując w nocy, Twój rytm okołodobowy zostaje przesunięty. W ciągu dnia jednak jesteśmy narażeni na więcej hałasu i światła, co uniemożliwia jakościowy sen.
Niedobór snu również prowadzi do uczucia zmęczenia. Jeśli w weekend spędzasz noc na imprezowaniu lub masz małe dziecko, które Cię budzi, możesz w ciągu dnia czuć się niewyspany. Krótkotrwały deficyt snu po jednej zarwanej nocy można nadrobić w dwie przespane noce. Jednak w przypadku długotrwałego niedoboru nie jest to takie proste i nie da się go łatwo nadrobić.
Niedobór snu również prowadzi do uczucia zmęczenia. Jeśli w weekend spędzasz noc na imprezowaniu lub masz małe dziecko, które Cię budzi, możesz w ciągu dnia czuć się niewyspany. Krótkotrwały deficyt snu po jednej zarwanej nocy można nadrobić w dwie przespane noce. Jednak w przypadku długotrwałego niedoboru nie jest to takie proste i nie da się go łatwo nadrobić.
Choroby
Oprócz wcześniej wymienionych przyczyn, ciągłe zmęczenie po śnie może być wynikiem problemów zdrowotnych, takich jak zaburzenia metabolizmu, choroby tarczycy, anemia czy przewlekła obturacyjna choroba płuc. Na jakość snu wpływają również stany lękowe i depresja. Jeśli wykluczyłeś u siebie wszystkie inne możliwości, skonsultuj się z lekarzem.2
Co może wpływać na jakość snu?
Oprócz niewłaściwego materaca i poduszki, na sen może negatywnie wpływać Twój styl życia. Przyczyną mogą być brak ruchu, odwodnienie i zła dieta. Winowajcami mogą być także kawa lub alkohol. Naszemu ciału szkodzi również niebieskie światło emitowane przez urządzenia elektroniczne oraz stres.
Największym wrogiem snu są jednak duże porcje jedzenia tuż przed snem oraz wysoka zawartość cukru w diecie. Cukry działają jak paliwo dla organizmu, a ich szybki przypływ energii utrudnia zasypianie. Odwodnienie może powodować nocne wybudzenia lub zmęczenie po przebudzeniu. Alkohol i kawa również negatywnie wpływają na sen – alkohol zaburza fazy snu, a kawa blokuje hormony odpowiedzialne za zasypianie.
Największym wrogiem snu są jednak duże porcje jedzenia tuż przed snem oraz wysoka zawartość cukru w diecie. Cukry działają jak paliwo dla organizmu, a ich szybki przypływ energii utrudnia zasypianie. Odwodnienie może powodować nocne wybudzenia lub zmęczenie po przebudzeniu. Alkohol i kawa również negatywnie wpływają na sen – alkohol zaburza fazy snu, a kawa blokuje hormony odpowiedzialne za zasypianie.
Praktyczne wskazówki na poprawę jakości snu
Najprostszym sposobem na poprawę snu jest unikanie wyżej wymienionych błędów. Choć poprawa stylu życia może wydawać się łatwa, duże zmiany bywają trudne. Dlatego warto zacząć od małych kroków:
- Zacznij dzień od szklanki wody około godziny piątej rano.
- Spróbuj dwa razy w tygodniu położyć się spać wcześniej.
- Ogranicz kawę, pijąc ją najpóźniej do godziny 15:00.
- Przewietrz sypialnię przed snem.
- Regularnie chodź na badania profilaktyczne.
- Stopniowo inwestuj w odpowiednie wyposażenie sypialni.