Higiena snu niemowlęcia – co warto wiedzieć na początek?
Sen niemowląt zmienia się wraz z ich rozwojem. Noworodki przesypiają od 16 do 20 godzin na dobę. Ze względu na niewielką pojemność żołądka szybko odczuwają głód i budzą się co 3–4 godziny na karmienie. Jeśli dziecko śpi dłużej, warto je obudzić, aby mogło regularnie przybierać na wadze.1 W pierwszych czterech tygodniach życia maluch jest aktywny w ciągu dnia przez 45 minut do godziny. Stopniowo ten czas czuwania się wydłuża, a długość snu stopniowo maleje.Zastanawiasz się, kiedy sen Twojego dziecka się unormuje? Przewidywana długość snu niemowląt w kolejnych etapach życia przedstawia się następująco:
Noworodek | 16-20 godzin |
3-6 miesięcy | 12-15 godzin |
6-12 miesięcy | 6-12 miesięcy |
1,5 roku | 11-13 godzin |
2 lata | 11-13 godzin |
3 lata | 10-12 godzin |
Sen niemowląt różni się od snu dorosłych pod względem długości i proporcji faz REM i NREM. Maluchy spędzają więcej czasu w fazie REM, a ich cykle snu są znacznie krótsze. Jeśli zauważysz, że dziecko śpi niespokojnie, prawdopodobnie znajduje się właśnie w fazie REM. Z wiekiem długość cyklu snu oraz proporcje poszczególnych faz stopniowo ulegają zmianie.2
Dzienny rytm snu
Sen niemowląt w ciągu dnia różni się od snu dziecka w nocy, przede wszystkim ze względu na warunki otoczenia. Od 6. miesiąca życia sen dziecka można podzielić na:- nocny – bardziej regenerujący,
- dzienny – krótszy i mniej jakościowy.
Środowisko, w którym śpi niemowlę
Otoczenie, w którym śpi niemowlę, ma ogromny wpływ na jakość jego snu – podobnie jak u dorosłych. W wózku, foteliku samochodowym czy w hałaśliwym otoczeniu sen dziecka jest płytszy i mniej regenerujący. Ważną rolę odgrywa również światło dzienne, które wpływa na rytm dobowy malucha. Aby wydłużyć sen malucha w ciągu dnia, zapewnij mu:- ciszę, ciemność i optymalną temperaturę około 18°C,
- wystarczającą aktywność w czasie, gdy jest obudzone,
- regularny rytm dnia.
Bezpieczeństwo w łóżeczku
Zapewnienie dziecku bezpiecznego miejsca do snu to podstawa, jednak nie chodzi tylko o stabilność łóżeczka. Niemowlęta są narażone na ryzyko zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS). Do czynników zwiększających to ryzyko należą:- nieodpowiedni rodzaj podłoża,
- nieprawidłowa pozycja snu,
- przegrzanie wynikające z nieodpowiedniego ubrania,
- spanie w innym pomieszczeniu niż rodzice,
- spanie z rodzicami w jednym łóżku.
Wysokiej jakości materac
Dobrej jakości materac jest kluczowy dla snu niemowlęcia. Należy pamiętać, że dla dzieci i niemowląt najlepsze są twarde materace, ponieważ ich ciało potrzebuje odpowiedniego podparcia podczas rozwoju. Unikaj materacy z pianą pamięciową lub lateksem, ponieważ oba te materiały są zbyt miękkie i nieodpowiednie dla dzieci. Nie kupuj również materacy wykonanych z tanich materiałów, takich jak piana PUR, RE czy włókno kokosowe.
A co z poduszką i kołdrą?
Zaleca się, aby niemowlętom nie dawać poduszek ani kołder. Do pewnego wieku mogą one zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej (SIDS). Poduszka może także ograniczać ruchy głowy dziecka, co ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju kręgosłupa. Kołdry również nie są zalecane, ponieważ niemowlęta często obracają się podczas snu, co może prowadzić do ryzyka uduszenia. Bezpieczniejszą alternatywą jest śpiworek – zapewnia dziecku odpowiednią przestrzeń do poruszania się, jednocześnie eliminując ryzyko związane z nadmiarem materiału w łóżeczku.Kiedy wprowadzić poduszkę i jak ją wybrać?
Poduszkę i kołdrę można wprowadzić do dziecięcego łóżeczka około 3. roku życia. Na początek najlepiej wybrać niską poduszkę, aby dziecko mogło stopniowo się do niej przyzwyczaić. Warto rozważyć zakup dziecięcej poduszki z możliwością regulacji ilości wypełnienia, co pozwala dostosować jej wysokość do potrzeb malucha.Upewnij się, że w łóżeczku jest wystarczająco dużo miejsca na poduszkę. Zrezygnuj z nadmiaru pluszaków, dodatkowych poduszek czy innych akcesoriów. Zbyt wiele poduszek i maskotek może przeszkadzać dziecku w spaniu, a także zwiększać ryzyko uduszenia.
Kiedy wymienić dziecku materac, poduszkę i kołdrę?
U starszych dzieci przychodzi moment na wymianę materaca na „dorosły” model o długości 200 cm. Zaleca się to, gdy dziecko osiągnie wzrost 100 cm lub więcej. A jaka szerokość materaca będzie najlepsza? To zależy od dostępnej przestrzeni w pokoju. Jeśli miejsce na to pozwala, warto wybrać łóżko o wymiarach 90x200 cm – zapewnia ono większy komfort i lepiej sprawdzi się w okresie nastoletnim w porównaniu do węższego materaca 80x200 cm.Wraz z wymianą materaca dziecko powinno otrzymać również kołdrę i poduszkę o standardowych wymiarach dla dorosłych.